Verslag Jan Brouwer Conferentie & uitreiking Vertrouwensprijs 2024 aan St. Cash2Grow
Op 22 januari vond de jaarlijkse Jan Brouwer Conferentie plaats. Het thema van de conferentie werd bepaald door TerInfo, winnaar van de Brouwer Vertrouwensprijs 2023. Aan het einde van de bijeenkomst werd de Brouwer Vertrouwensprijs 2024 uitgereikt.
De Jan Brouwer Conferentie werd onder grote belangstelling gehouden in de aula van het Hodshonhuis, de zetel van de KHMW in Haarlem. Nadat drs. Linda Hovius MBA, ondervoorzitter van de KHMW, de gasten welkom geheten had, gaf zij de microfoon door aan ir. David Peters, die als dagvoorzitter van de Jan Brouwer Conferentie optrad.
Omgaan met disruptieve momenten
De schietpartij bij het Rotterdamse Erasmus MC, de oorlog tussen Rusland en Oekraïne en het conflict tussen Israël en Hamas. Het zijn voorbeelden van disruptieve momenten: gebeurtenissen die ontwrichtend zijn voor de samenleving en die ook de Nederlandse klaslokalen binnenkomen. De polarisatie in de samenleving neemt toe en raakt ook onze kinderen, die via sociale media soms verschrikkelijke beelden te zien krijgen.
TerInfo is een project van de Universiteit Utrecht, opgericht door hoogleraar geschiedenis prof. dr. Beatrice de Graaf, om scholen te helpen bij het bespreken van terrorisme, politiek geweld en heftige gebeurtenissen in de samenleving. Tijdens de Brouwerconferentie lichtte De Graaf samen met onderwijsdeskundige dr. Bjorn Wansink de werkwijze van TerInfo toe.
TerInfo biedt een ander perspectief op disruptieve gebeurtenissen door deze gebeurtenissen in een historische context te plaatsen en om zo hedendaagse momenten van schok en urgentie in perspectief te plaatsen. Daardoor wordt de huidige gebeurtenis op afstand geplaatst en wordt de angel uit het gesprek gehaald. Zo leert de leerling inzien dat dergelijke situaties vroeger ook al voorkwamen. Leerlingen gaan ook meer begrijpen van hun eigen plek op die historische lijn.
TerInfo ontwikkelt kant-en-klare lessen, gastlessen en lesbrieven bij acute situaties. Ook doet het onderzoek naar hoe jongeren met disruptieve situaties omgaan.
Meer weten? Bezoek dan de website van TerInfo.
Jongeren en sociale media
De tweede voordracht werd gehouden door prof. dr. Patti Valkenburg, universiteitshoogleraar Jeugd, Media en Samenleving aan de Universiteit van Amsterdam. Valkenburg staat aan het hoofd van een onderzoek met de toepasselijke naam AWeSome (Adolescents, Well-being & Social Media).
Mentale problemen onder jongeren komen steeds meer voor. Voor deze ontwikkeling zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. Er wordt vaak aangenomen dat veel problemen worden veroorzaakt door de opkomst van sociale media. Hoewel ze de problemen niet wil bagatelliseren, waarschuwt Valkenburg dat statistieken een vertekend beeld kunnen geven. De effecten van sociale media op kinderen kunnen namelijk per kind verschillend zijn. Daarom doet Valkenburg zelf ook kwalitatief onderzoek naar dit onderwerp. We hebben een mooie toekomst voor ons, eindigt ze, als we stoppen om ons te baseren op gemiddelden.
Lees hier het essay ‘Schermgeluk en schermverdriet: De invloed van social media op de mentale gezondheid van jongeren’, door prof. dr. Patti Valkenburg, dr. Amber van der Wal en dr. Ine Beyens.
Verbinding
Als laatste spreker van de conferentie gaf drs. Jos Wienen een inkijkje in zijn werk als burgemeester van Haarlem. Ook hij krijgt af en toe te maken met situaties waarin de gemoederen hoog oplopen. Uit zijn eigen ervaring benadrukte hij hoe belangrijk het is om altijd de verbinding te zoeken en ervoor te zorgen dat partijen met elkaar in gesprek blijven.
Cash2Grow
Tot besluit van de bijeenkomst reikte jurylid prof. dr. Geert ten Dam, de Brouwer Vertrouwensprijs 2024 uit aan Fransien Wolters en Julie-Marthe Lehmann van Cash2Grow. De jury is onder de indruk van de kwaliteit en vindingrijkheid van Cash2Grow. ‘Cash2Grow doet veel aan verborgen armoede, de drempel om mee te doen is laag en het wederzijds begrip maakt het makkelijker om over de eigen schroom heen te stappen en mee te doen’, aldus het juryrapport. ‘Juist omdat Cash2Grow zo toegankelijk is, bereiken de initiatiefnemers mensen die bij de formele instanties buiten beeld blijven.’
Lees hier het volledig juryrapport van de Brouwer Vertrouwensprijs 2024.

Fransien Wolters, Julie-Marthe Lehmann, jurylid Geert ten Dam
Wolters en Lehmann gaven een korte uitleg over het werk van Cash2Grow, waarbij ze ook mede-oprichter Gabrielle Athmer in het zonnetje zetten. Stichting Cash2Grow promoot spaarkringen voor mensen met een krappe beurs om zo bij te dragen aan grotere financiële en sociale veerkracht. Cash2Grow werkt samen met onder meer welzijnsorganisaties, zelforganisaties, werk-leerbedrijven en buurtteams. De stichting leidt vrijwilligers en beroepskrachten van deze organisaties op tot spaarkringbegeleiders en ontwikkelt educatief werkmateriaal voor de spaarkringleden. De stichting is opgericht in 2018. Inmiddels zijn er meer dan 80 spaarkringen actief in 10 steden.
Via deze link is een filmpje te bekijken dat een goed beeld geeft van de spaarkringen.
Meer informatie over Stichting Cash2Grow vindt u op de website van Cash2Grow.
Hieronder is de gehele bijeenkomst incl. prijsuitreiking na te kijken:

UITGELICHT Sofie ging voor haar masteronderzoek naar Oxford en is nu PhD in Bazel. Ze doet, eenvoudig gezegd, fundamenteel onderzoek naar hoe het leven in elkaar zit, door te kijken naar moleculen en componenten binnen in een cel. Sofie: “We proberen om aan de hand van het begrijpen van hoe de kleinste deeltjes werken een beeld op te bouwen van hoe leven op een groter niveau werkt. En als je dan weet hoe dat werkt bij soorten die sterk lijken op de oudste soorten, kan je proberen te begrijpen hoe leven geëvolueerd is.” De cellen en moleculen die Sofie onderzoekt zijn met een normale microscoop (die met licht werkt) niet te zien, daarom gebruikt ze een elektronenmicroscoop. “Ik denk dat ik heel veel geluk heb gehad om in een lopend project terecht te komen met methodes die tot voor kort technisch niet mogelijk waren, waardoor ik veel verschillende nieuwe dingen heb kunnen onderzoeken.” De organismen waar Sofie naar gekeken heeft zijn niet standaard. Sommige leven in de diepzee, sommige kunnen straling overleven of zijn gevonden nadat ze in de ruimte zijn geweest. Sofie kon ook profiteren van een andere belangrijke technische ontwikkeling, die van de ontwikkeling van software voor de analyse van dit soort data, waar heel grote stappen in zijn gezet. In Bazel gebruikt Sofie dezelfde technieken en onderzoekt ze nog steeds hoe organismen zich aanpassen aan hun omgeving. Alleen richt ze zich nu op totaal andere organismen, namelijk fotosynthetiserende organismen die net als planten van licht gebruik maken om energie te produceren.
UITGELICHT Femke Boxman krijgt van haar opleiding, Biofarmaceutische wetenschappen in Leiden, het predicaat ‘excellente student’. Haar eindcijfer is het hoogste gemiddelde dat in de afgelopen jaren door een BFW-eerstejaars is behaald. Dat levert haar een aanmoedigingsprijs Farmacie op; een grote verrassing omdat Femke niet wist van de voordracht. Hoge cijfers zijn niet per se haar doel: “Ik wil graag alles echt begrijpen. En ik ben altijd al goed geweest in het leren voor toetsen. Ik ga naar alle colleges, naar de werkcolleges en als ik tentamen heb werk ik bij wat ik gemist heb.” Daarbij komt dat Femke haar studie heel leuk vindt. Biofarmaceutische wetenschappen is een combinatie van biologie en scheikunde en leidt op tot geneesmiddelenonderzoeker. Femke: “Ik wilde eigenlijk eerst naar de academische Pabo, maar ik vond biologie en scheikunde allebei heel leuke vakken, dus daar ben ik toen toch op uitgekomen.” Denk niet dat Femke alleen maar studeert, ze heeft ook nog drie keer per week tijd voor haar hobby, synchroonzwemmen. De 500 euro gaat naar de spaarrekening, voor een vakantie.
UITGELICHT Andres Garaiman is one of two students from Aerospace Engineering in Delft who have won an Incentive Award. Andres comes from Romania and found everything that had to do with space interesting: astronauts, planets… But he only discovered this study in high school, also because he loved mathematics and physics. Andres: “I was fascinated by NASA and everything they do, and when I got to know more about it I really liked it.” He chose Delft because he wanted to go abroad and because this study has a very good reputation. He likes living in the Netherlands; but the persistent rainfall…. At first, Andres found it difficult to get used to that, also because everyone here cycles and therefore gets wet quite often. But otherwise he’s established very well, he plays tennis, goes out with friends and visits other cities. He has not yet been to Haarlem, which is why he is also looking forward to the award ceremony.
UITGELICHT Tymoteusz Biedroń from Poland is surprised and honored with his Incentive Award, he did not know that they were also available for foreign students in the Netherlands. He is from Krakow, so it was quite a transition, to Eindhoven. His parents and teachers encouraged him to go abroad. In high school he liked chemistry best, but he also liked math and physics. It became Chemistry and Chemical Engineering at TUE, this study combines all that. Tymoteusz works hard and does his utmost. And that is paying off, as evidenced by his results. Yet he also has time for other things: “I am a better cook now, I used to dance ballroom at home, but here I take dance lessons in hiphop and salsa. And I like watching sports.” So far he seems to like Chemical Technology more than Chemistry, so who knows, maybe that will be his preference for a Master’s degree in the future. And those 500 euros? “It will go towards something for my studies, maybe a graphic calculator, which is quite expensive.”
UITGELICHT Igor Smit is de eerste winnaar van de nieuwe Afstudeerprijs Data Science. Heel goed, dat de KHMW deze prijs heeft ingesteld vindt hij, gezien de plek die Artificial Intelligence, machine learning en data science nu al innemen in de maatschappij: “Data science onderscheidt zich van de wiskunde of de informatica, het zit in een middenveld waardoor het aansluit bij heel veel vakgebieden, bijvoorbeeld bij geneeskunde, Operations Management of spraak- en tekstherkenning. Het gaat de komende jaren een heel grote rol spelen.” De jury was zeer lovend over de scriptie van Igor, waarin hij theoretische en praktische elementen uit de dubbele master die hij volgde aan de TU Eindhoven combineerde. De basis van zijn onderzoek is een logistiek proces in een magazijn dat Igor heeft geprobeerd te optimaliseren met behulp van fundamentele kennis op het gebied van data science. “In een magazijn werken mensen en automatische voertuigen (AMR’s) samen, ze bewegen semi-onafhankelijk van elkaar door dat magazijn. Om dat te laten werken heb je methoden nodig om de mensen op het juiste moment naar de juiste plek te sturen.” Hij heeft daarbij niet alleen naar efficiëntie gekeken, maar ook naar een eerlijke werkverdeling: bijvoorbeeld afwisseling van het tillen van zware voorwerpen. Voor zijn afstudeeropdracht werkte Igor samen met een bedrijf in de logistieke automatisering. Zij bereiden een proef voor op basis van de door hem ontwikkelde methode. Igor: “Vaak komen scripties ergens op een plank terecht en gebeurt er niets meer mee. Maar soms komt er nog echt praktische implementatie en waarde uit.” Of een prijs van de KHMW.
UITGELICHT Vera van der Eng studeert wiskunde aan de TU Delft en is heel blij met de aanmoedigingsprijs én haar hoge cijfergemiddelde, omdat dat een grotere kans biedt om straks naar het buitenland te kunnen: “Ik wil heel graag naar Canada omdat ze daar veel wiskundevakken hebben die hier in Delft niet gegeven worden.” Vera koos voor wiskunde omdat ze dat altijd al een heel leuk vak vond. Toen ze rond ging kijken voor een universitaire studie vond ze dat overal te weinig wiskunde in zat, dus de keus voor een studie wiskunde sprak al snel voor zich. Klaarblijkelijk werpt de campagne om meer meisjes voor bèta te laten kiezen vruchten af, want bij Vera zitten heel veel meisjes. Maar: “Het is wel weer een reality check als ik ga sporten of zo, dan zie je dat er veel meer mannelijke dan vrouwelijke studenten in Delft zijn.” Kijkend naar de toekomst ziet Vera zichzelf niet doorgaan in de wetenschap, maar zal het waarschijnlijk een vakgebied worden waar wel lekker veel wiskunde aan te pas komt, bijvoorbeeld informatica.
UITGELICHT Max van der Horst is blij verrast dat hij een van de eerste winnaars van de nieuwe Afstudeerprijs Responsible Internet is, hij wist niet dat zijn masterscriptie was voorgedragen. Toen de KHMW belde dacht deze specialist cybersecurity en cybercrime aanvankelijk dat het een geval was van vishing (voice phishing, telefonisch gevoelige gegevens proberen te verkrijgen)! Het zegt alles over hoezeer Max gegrepen is door het onderwerp van cybercrime en alles wat daarmee te maken heeft. Een gamer was hij, en hij hield van puzzelen. Al op zijn 14e was Max bezig met onder meer websitebeveiliging. Max: “Daar heb ik veel geluk mee gehad, ik wist al vanaf mijn puberteit dat ik dit wilde doen, ik heb nooit energie hoeven verspillen aan nadenken over wat ik wil doen.” De maatschappelijke oriëntatie die hij kreeg bij de lessen informatica hielpen hem te begrijpen hoe belangrijk dit onderwerp is in de maatschappij, vandaar dat hij graag helpt: “Ik ben gekomen voor het puzzelen en ik ben gebleven voor het helpen van mensen.” Dat deed hij onder meer als vrijwilliger bij het Dutch Institute for Vulnerability Disclosure, waar hij wereldwijd (ongevraagd) beveiligingslekken in netwerken opspoorde en vervolgens adviseerde over hoe die op te lossen. De tip die hij iedereen wil meegeven: “Denk goed na over welke informatie je over jezelf online bekend maakt.” Met de 2.000 euro prijzengeld gaat Max voor de eerste keer sinds corona op reis, met zijn vriendin. Om het behalen van zijn master én de Afstudeerprijs te vieren.
UITGELICHT Bulgarian Joana Petkova has always traveled a lot with her parents and enjoys discovering new things, which is why she chose to study abroad. Why Artificial Intelligence at the VU? Joana: “I didn’t want to focus specifically on one thing. This program is interdisciplinary, for example, in my first year I also had the subject of psychology.” Joana has a very high average grade, which she works hard for. “Of course, the program becomes more difficult as you progress, but even if I don’t like a subject that much, I try to at least understand it.” Artificial Intelligence, and Chat GPT are in the news a lot, and not always in a positive way. Does Joana think we should be afraid of it? “I don’t think AI is a threat, at the VU we specifically focus on creating AI programs that are useful for people or that give us new ideas and inspire us.”
UITGELICHT Met de Afstudeerprijs voor Biologie geeft Annemarie Vermeulen haar academische carrière een passend vervolg, een paar jaar geleden won ze ook al een aanmoedigingsprijs. Al jong hield ze ervan om, op vakantie met het gezin, de natuur in te trekken en biologie vond ze een superleuk vak: “Het is heel divers, je krijgt van alles, van mens tot dier tot plant, van klein tot groot.” Uiteindelijk kwam Annemarie uit bij plantenziektekunde (fytopathologie). Dat is de studie naar de werking van het immuunsysteem van planten, met als doel de ontwikkeling van nieuwe gewassen die resistent zijn tegen ziekteverwekkers. Haar scriptie gaat over een speciaal soort resistentie in virussen. Annemarie: “Normaal zie je aan je plant wel eens van die kleine dode stipjes, dat is omdat de plant zijn eigen cellen doodt zodat een ziekteverwekker zich niet kan verspreiden. Maar hier is dat eigenlijk niet te zien. In mijn scriptie bekijk ik het moleculaire systeem over hoe dat precies bereikt wordt, hoe de plant dat virus herkent en stil legt, voordat het zich kan verspreiden.” Heel belangrijk onderzoek, omdat virussen wereldwijd een van de grootste bedreigingen voor de landbouw zijn. Omdat er geen gewasbeschermingsmiddelen zijn tegen virussen is de landbouw vooral afhankelijk van resistenties die zijn ingebouwd in de gewassen zelf. De prijs van 3.000 euro gaat Annemarie besteden aan een reis naar Nieuw-Zeeland, een waar walhalla op het gebied van biodiversiteit. Én omdat de film Lord of the Rings daar is opgenomen, waar ze een enorme fan van is.




