KHMW Profielwerkstukprijzen 2025 uitgereikt
Op woensdag 16 april zat de aula van het Hodshonhuis gezellig vol voor de jaarlijkse uitreiking van de KHMW Profielwerkstukprijzen. Met 47 genomineerde leerlingen zat de spanning er goed in, want niemand wist nog wie de winnaars zouden zijn.
Al sinds 2002 organiseert de KHMW de wedstrijd ‘Wie schrijft het beste profielwerkstuk?’ voor havo- en vwo-scholieren uit Haarlem en omstreken. Dit keer zijn er 25 profielwerkstukken binnengekomen, 15 van het vwo en 10 van de havo. Een goed profielwerkstuk moet aan allerlei criteria voldoen, zoals een heldere vraagstelling, goed onderbouwde conclusies, verschillende bronnen, vakoverstijgend onderzoek, originaliteit, vormgeving en enthousiasme. De jury was onder de indruk van de diversiteit aan onderwerpen, vaak gerelateerd aan actuele problemen en politiek-maatschappelijke kwesties. Naast de hoofdprijs (per schooltype € 500) werden er ook twee eervolle vermeldingen van € 100 toegekend.
De inzendingen werden beoordeeld door een deskundige jury, bestaand uit drs. B.J. (Babs) van den Bergh, jkvr. mr. P. (Pauline) van Lennep, prof. dr. A.J.J. (Ton) Nijhuis en dr. J. (Jan) Spoelder. KHMW-bestuurslid mr. drs. P.P.M. (Paul) Nielen trad als voorzitter op. De presentatie van de middag was in handen van Paul Nielen, en het juryrapport werd voorgelezen door Babs van den Bergh.
Klik hier voor het juryrapport!
Over het belang van geschiedenis, de draagkracht van een spinnendraad, een barricade tegen mieren en zelf pijnstillers maken
Siebe van Groenigen met Paul Nielen (links) en Babs van den Bergh (rechts)
Eervolle vermelding havo
De eervolle vermelding in de categorie havo ging naar Siebe van Groenigen van de VSO Daaf Geluk. Hij schreef een werkstuk over het bestrijden van mieren. ‘Mieren zorgen voor overlast’, zegt Siebe, ‘en daar willen we vanaf.’ Hij vindt het belangrijk dat het bestrijden op een milieuvriendelijke wijze gebeurt. ‘Zo kun je van de problemen afkomen zonder nieuwe problemen te veroorzaken.’ Siebe onderzocht aan welke stoffen mieren een afkeer hebben. Hij heeft geconstateerd dat onder meer azijnzuur, muntbladeren, kruidnagels en het koper van 5-centmunten goed werken om de mieren op afstand te houden. ‘Als je daarmee een barricade bouwt, lopen de mieren, in plaats van je huis binnen te dringen, liever om het huis heen.’ Dat zijn handige tips, maar Siebe denkt er nog niet aan om zijn onderzoeksresultaten te publiceren. Hij wil na de havo naar het vwo, en misschien kan hij daar zijn onderzoek nog verder uitbouwen.
Lotte Kok en Olivia Reiding
Eervolle vermelding vwo
De eervolle vermelding in de categorie vwo was voor Lotte Kok en Olivia Reiding van het Ichthus Lyceum. Zij verdiepten zich in de manier waarop het schoolvak geschiedenis in het basisonderwijs aangeboden wordt, en dan specifiek het thema ‘wetenschappelijke ontwikkelingen uit de wereldgeschiedenis’. Lotte en Olivia vinden kennis van de geschiedenis belangrijk en ze maken zich zorgen over de stand van het huidige geschiedenisonderwijs. Uit interviews met een historicus en een docente, en een toets die de meiden bij basisschoolleerlingen hebben afgenomen, blijkt dat leerlingen weinig algemene kennis hebben, veel fouten maken en vaak denkstappen overslaan. Daarom hebben ze een nieuwe lesmethode ontwikkeld, die ze aan scholen hebben toegestuurd. De eerste reacties zijn positief. ‘De docenten vinden het leuk, en het lijkt erop dat ze er delen uit gaan gebruiken.’
Terre Bos, natuurlijk in Spiderman-shirt
Profielwerkstukprijs havo
Voor de havo ging de eerste prijs naar Terre Bos van Het Schoter. Zij deed een wel heel bijzonder onderzoek. Omdat ze fan is van Spiderman, wilde ze weten of het mogelijk is om écht als mens aan een spinnendraad te hangen en liefst nog heen en weer te slingeren. Om het antwoord op die vraag te vinden, heeft ze in de tuin spinnenwebben verzameld en daar een Newtonmeter aan bevestigd, om te zien bij welke trekkracht de draad breekt. Conclusie: als een persoon van 60 kg lekker wil slingeren, zijn daar 7 miljoen spinsels voor nodig.
Tate Sijbrandij
Profielwerkstukprijs vwo
Bij het vwo werd het winnende profielwerkstuk geschreven oor Tate Sijbrandij van het Kennemer Lyceum. Tate is verrast door de uitslag. ‘Ik had het niet verwacht, toen ik de competitie zag’, erkent hij. ‘Het niveau was aardig hoog.’ Voor zijn werkstuk heeft Tate onderzocht hoe je zelf generieke pijnstillers als paracetamol en aspirine kunt maken. Hij heeft de medicijnen op school in het laboratorium vervaardigd. Daarna mocht hij gebruik maken van de faciliteiten van de Universiteit van Amsterdam op het Science Park om ze te testen. ‘Dat was fenomenaal’, glundert hij. ‘Daarvoor kan ik alleen het Kennemer Lyceum en mijn docent scheikunde, mevrouw Niemann, maar bedanken. Zij heeft dit voor mij kunnen regelen.’ Op de universiteit werd Tate met open armen begroet, en hij werd begeleid door een derdejaars student. Dankzij deze ervaring heeft Tate een beter beeld gekregen van de studierichting waar hij straks in verder wil.
Jim Jansen
Iedereen is een winnaar
Tot besluit van de middag vertelde Jim Jansen, hoofdredacteur van het populairwetenschappelijke tijdschrift New Scientist, wat erbij komt kijken om een boek te schrijven. Alle genomineerden kregen een exemplaar van het boek Als we wisten wat we deden, heette het geen onderzoek, dat Jim schreef samen met zijn broer, cabaretier en presentator Dolf Jansen. Want volgens de KHMW zijn alle genomineerden natuurlijk al winnaars.
Alle genomineerden samen met Jim Jansen en de leden van de jury
