De Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek 2025 is toegekend aan prof. dr. Hannes Mühleisen, senior onderzoeker bij het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) in Amsterdam en hoogleraar Data Engineering aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Mühleisen ontvangt deze onderscheiding voor zijn belangrijkste bijdrage, het DuckDB-systeem. DuckDB is een open-source kolom-georiënteerd relationeel databasemanagementsysteem dat complexe query's uitvoert op grote databases en zich richt op online analytische verwerking. DuckDB is ontwikkeld als onderdeel van het lopende onderzoek naar database-architecturen bij het CWI, samen met voormalig student dr. Mark Raasveldt. De impact van DuckDB is indrukwekkend: het systeem is eenvoudig en heeft meer dan tien miljoen downloads per maand. Het wordt actief gebruikt in de productie door Fortune 500-bedrijven. DuckDB vormt de kern van verschillende innovatieve start-ups wereldwijd; zo heeft MotherDuck meer dan $100 miljoen opgehaald om een datawarehouseproduct te ontwikkelen op basis van DuckDB. Het projectteam is vanuit het CWI uitgegroeid tot een onafhankelijk bedrijf, DuckDB Labs, dat commerciële diensten rond DuckDB aanbiedt en mede is opgericht door Mühleisen en Raasveldt. Het project wordt beheerd door de non-profitorganisatie DuckDB Foundation, waarvan de statuten waarborgen dat DuckDB open source blijft onder de MIT-licentie.
De jury voor de Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek 2025 bestond uit prof. dr. ir. S. (Stefano) Stramigioli, Universiteit Twente, prof. dr. R.C. (Remco) Veltkamp, Universiteit Utrecht, en prof. dr. J.N. (Joost) Kok, Technische Universiteit Eindhoven. De juryvergadering werd voorgezeten door KHMW-maatschappelijk lid dr. N.U. (Artie) Ramsodit en bijgewoond door prof. dr. A.P. (Ad) IJzerman, bestuurslid KHMW. De jury besloot Mühleisen tot winnaar uit te roepen omdat zijn werk belangrijk is bij het overbruggen van de kloof tussen datawetenschap en databaseontwikkeling, het nieuwe inzichten mogelijk maakt via krachtige tools voor gegevensverwerking en bovendien de manier verandert waarop gegevens worden gebruikt en geanalyseerd. Het werk van Mühleisen heeft Nederland op de wereldkaart gezet van analytics in databases.
Prof. Hannes Mühleisen zal zijn prijs in ontvangst nemen tijdens ICT.OPEN2025, dat plaatsvindt op 15 en 16 april 2025 in Utrecht.
De prestigieuze Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek wordt jaarlijks uitgereikt aan een wetenschappelijk onderzoeker die binnen 15 jaar na het behalen van zijn/haar doctorstitel vernieuwend onderzoek heeft verricht of verantwoordelijk is geweest voor een wetenschappelijke doorbraak in ICT. Sinds 2023 wordt de prijs gefinancierd door alle leden* van het ICT-onderzoek Platform Nederland (IPN) met een subsidie van COMMIT\, via de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW). Naast het prijzengeld zal Mühleisen ook een video opnemen om zijn prijswinnende werk en de betekenis ervan toe te lichten. Deze zal worden verspreid onder scholen en andere kennisinstellingen.
Eerdere winnaars van de Nederlandse Prijs voor ICT-Onderzoek zijn:
- Dr. Ivano Malavolta – Vrije Universiteit Amsterdam (2024)
- Dr. Cristiano Guiffrida –Vrije Universiteit Amsterdam (2023)
- Dr. Jasmin Blanchette – Vrije Universiteit Amsterdam (2022)
- Dr. Felienne Hermans – Universiteit Leiden (2021)
- Dr. Pablo Cesar – Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) (2020)
- Prof. dr. Elmar Eisemann – Technische Universiteit Delft (2019)
- Prof. dr. Joost Batenburg – CWI/ Universiteit Leiden (2018)
- Dr. Peter Schwabe – Radboud Universiteit (2017)
- Prof. dr. Alexandru Iosup – Technische Universiteit Delft / Vrije Universiteit Amsterdam (2016)
- Dr. Birna van Riemsdijk – Technische Universiteit Delft (2015)
- Prof. dr. Marieke Huisman – Universiteit Twente (2013)
- Dr. Cees Snoek – Universiteit van Amsterdam (2012)
- Prof. dr. Bettina Speckmann – Technische Universiteit Eindhoven (2011)
Over IPN
IPN is een landelijk platform voor het Nederlands ICT-onderzoeksveld en fungeert als hét aanspreekpunt richting beleidsmakers, politiek, bedrijfsleven en andere maatschappelijke groeperingen. IPN geeft de ICT in Nederland als wetenschappelijke discipline een sterkere positie en maakt haar meer zichtbaar.
* WUR uitgezonderd
