Online game tegen fake news wint 100.000 euro voor verdere ontwikkeling

Mediaplatform DROG winnaar Brouwer Vertrouwensprijs 2020

Haarlem, 15 januari 2020 – Het project Slecht Nieuws van DROG is uitgeroepen tot winnaar van de Brouwer Vertrouwensprijs ter waarde van 100.000 euro van de Koninklijke Hollandse Maatschappij der Wetenschappen (KHMW). Slecht Nieuws is een gratis online game met als doel mensen weerbaar te maken tegen de verspreiding van valse informatie. DROG ontvangt de prijs op 20 januari uit handen van KHMW-voorzitter Louise Gunning-Schepers tijdens de jaarlijkse Jan Brouwer Conferentie. Het initiatief daagt spelers uit zelf zo succesvol mogelijk fake news te verspreiden om zo de meest gebruikte tactieken achter desinformatie te leren herkennen. Het prijzengeld zal worden ingezet voor verdere ontwikkeling van de game en aanvullend wetenschappelijk onderzoek.

Juiste informatie is een belangrijke bouwsteen voor het onderling vertrouwen in de samenleving. Desinformatie tast het vertrouwen in de media en de samenleving aan, wat kan leiden tot bepaalde vormen van polarisatie. Desinformatie wordt tegenwoordig dagelijks bewust ingezet om tegenstellingen te versterken en de dialoog tussen voor- en tegenstanders te beïnvloeden of te frustreren. Polarisatie door fake news is een effectieve manier om samenlevingen te ontwrichten.

‘Prebunking’ van valse informatie

Door de snelle verspreiding van fake news via social media, lopen fact checkers vaak achter de feiten aan en is het kwaad al geschied. In plaats van ‘debunking’ van valse informatie, richt Slecht Nieuws zich daarom op ‘prebunking’. Dat is het alert maken van mensen op signalen dat zij mogelijk gemanipuleerd worden. Onderzoek van psychologen verbonden aan de universiteit van Cambridge laat zien dat de weerbaarheid tegen misleidende technieken na het spelen van de game met 21 procent toeneemt.

De game is inmiddels in verschillende talen beschikbaar en zal in de toekomst worden verrijkt met nieuwe scenario’s. Ook wordt gewerkt aan het faciliteren van andere maatschappelijke organisaties om zelf scenario’s te ontwikkelen, die met het spel kunnen worden gespeeld. Daarnaast richt DROG zich op het ontwikkelen van lesprogramma’s om het spel ook binnen het reguliere onderwijs te kunnen inzetten. Door de game leren jongeren op een speelse manier om te gaan met desinformatie, waardoor ze bewuster worden in het gebruik en de beoordeling van verschillende media. Dit zal er uiteindelijk toe bijdragen dat jongeren minder vatbaar worden voor isolatie, radicalisering en andere processen die het vertrouwen ondermijnen.

Wetenschappelijk onderbouwd

Juryvoorzitter Marlies Veldhuijzen van Zanten-Hyllner: “De jury is onder de indruk van de wetenschappelijke onderbouwing van het project. De omgekeerde beweging, waarbij niet wordt uitgelegd wat fake news is, maar waarbij de spelers worden uitgedaagd zelf fake news te verspreiden en zo een zelflerende omgeving wordt gecreëerd spreekt ons zeer aan en biedt perspectief. Met de Brouwer Vertrouwensprijs kan het initiatief zich verder ontwikkelen en verspreiden, en zo een ‘step-change’ veroorzaken in de opschaling van zowel het principe van ‘psychologische vaccinatie’ (ook op andere terreinen) als deze specifieke toepassing voor de weerbaarheid tegen opzettelijke desinformatie op het internet (fake news).”

Ruurd Oosterwoud, oprichter DROG: “We zijn ongelooflijk trots dat de KHMW ons tot winnaar heeft uitgeroepen. Het prijzengeld zal ten goede komen aan het aansnijden van nieuwe maatschappelijke thema's, aanboren van nieuwe onderzoeksgebieden, en het bedenken van nieuwe interventies. Zo willen we prebunking verder verspreiden en onze impact vergroten. We willen ons met de game blijven inzetten om het onderling vertrouwen in de samenleving te versterken. Desinformatie, manipulatie en misleiding zullen altijd aanwezig zijn. Door nieuwe scenario’s te ontwikkelen kunnen we onze game op de meest effectieve manier blijven inzetten en mensen bewust maken.”

LEES HIER HET JURYRAPPORT VAN DE BROUWER VERTROUWENSPRIJS 2020

Drog ontving de prijs bij de jaarlijkse Jan Brouwer Conferentie op 20 januari 2020 in het Hodshon Huis in Haarlem. Thema van de conferentie was 'Wie zorgt voor publieke waarden in de digitale samenleving?'. Met de volgende inleidingen:
Digitale morele mist door Lokke Moerel, senior counsel Morrison & Foerester, hoogleraar Global ICT Law Tilburg University
Veilig in private handen? door Michel van Eeten, hoogleraar Governance of Cybersecurity TU Delft
Hoe maak ik mijzelf online bekend? door Bart Jacobs, hoogleraar beveiliging en correctheid van programmatuur Radboud Universiteit Nijmegen, winnaar van de Brouwer Prijs 2018.
Dagvoorzitter en moderator was Inge Bryan, Public Policy Leader en Partner Cyber Risk Services Deloitte Touche Tohmatsu ltd. 

Conferentie gemist? Een geschreven verslag van de conferentie wordt over enige tijd gepubliceerd op deze website. 

Meer informatie:

Joyce Sint Nicolaas
joyce.sintnicolaas@mslgroup.com | M: 06 41 90 09 39

Saskia van Manen

secretaris@khmw.nl  | 06 27 01 20 89

Over de Brouwer Vertrouwensprijs
De KHMW gaat jaarlijks op zoek naar hét maatschappelijke initiatief dat het onderlinge vertrouwen in Nederland stimuleert. Heeft het initiatief in de praktijk bewezen succesvol te zijn, dan maakt het kans op de Brouwer Vertrouwensprijs ter waarde van 100.000 euro. Deze onderscheiding is bedoeld om het project verder toe te passen of op te schalen. Het prijswinnende initiatief moet daarbij wel wetenschappelijk onderbouwd kunnen worden. De Brouwer Vertrouwensprijs is voor een periode van tien jaar mogelijk gemaakt door een familieschenking aan het Jan Brouwer Fonds. Het fonds is genoemd naar Jan Brouwer, oud-president-directeur van de Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij.

Over de KHMW
De wetenschap bevorderen en een brug slaan tussen wetenschap en samenleving. Hiermee houdt de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW) zich al sinds 1752 bezig. De activiteiten van de KHMW omvatten onder andere het uitschrijven van prijsvragen, het bekronen van wetenschappelijke prestaties en het organiseren van lezingen en conferenties. De KHMW beheert daarnaast diverse fondsen en zelfstandige stichtingen. De maatschappij is sinds 1841 gevestigd in het monumentale Hodshon Huis te Haarlem.

Over DROG
Slecht Nieuws is een gratis online educatieve game waarin spelers getraind worden om technieken te herkennen die vaak worden gebruikt in online desinformatiecampagnes. De game is een project van DROG, platform van experts op het gebied van desinformatie, en gebouwd op een unieke samenwerking met onderzoekers van het Social Decision Making Lab van de Universiteit van Cambridge. Onderzoek in Cambridge heeft aangetoond dat Slecht Nieuws werkt als “psychologisch vaccin” tegen desinformatie: het vergroot weerstand tegen misleiding, én het vergroot het zelfvertrouwen van nieuwsgebruikers.